
2022-23 ΦΥΣΙΚΗ – ΘΕΤΙΚΗ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ – Γ΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ – Γ’ & Δ΄ τάξης του Εσπερινού Γενικού Λυκείου
Αναλυτικά η ύλη και οδηγίες http://iep.edu.gr/el/graf-b-yliko/geniko-lykeio και
ωρολόγιο πρόγραμμα σε .pdf : http://iep.edu.gr/images/IEP/EPISTIMONIKI_YPIRESIA/Epist_Grafeia/Graf_Ereynas_B/2020/2020_06_GEN_lykeio_orologia_progarmmata.pdf (2020_06_GEN_lykeio_orologia_progarmmata)
ΦΥΣΙΚΗ – ΘΕΤΙΚΗ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ – Γ΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ – Γ’ & Δ΄ τάξης του Εσπερινού Γενικού Λυκείου
Διαχείριση εξεταστέας ύλης
Σημειώνεται ότι η εξεταστέα ύλη του μαθήματος έχει καθοριστεί με το Φ.Ε.Κ.
3046/τ.Β’/22-7-2020.
Από το Βιβλίο: «ΦΥΣΙΚΗ – ΤΕΥΧΟΣ Α΄», Γ’ Γενικού Λυκείου, Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών & Σπουδών Υγείας των Αλεξάκη Ν., Αμπατζή Στ., Βλάχου Α. Ι., Γκουγκούση Γ., Γραμματικάκη Γ. Ι., Καραπαναγιώτη Α. Β., Κόκκοτα Β. Π., Κουντούρη Β., Μοσχοβίτη Ν., Οβαδία Σ., Περιστερόπουλου Εμ. Π., Πετρόχειλου Κλ., Σαμπράκου Μ., Τιμοθέου Β. Γ. Ψαλίδα Αρ., ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ
ΚΕΦ 4 . ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ (ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ: 23 ΔΩ)
4.1 | Μαγνητικό πεδίο (εκτός από τις παραγράφους (γ) «Πού οφείλονται οι μαγνητικές
ιδιότητες των σωμάτων» και (δ) «Τρόποι μαγνήτισης υλικών) |
4.2 | Μαγνητικό πεδίο ρευματοφόρων αγωγών |
4.3 | Ηλεκτρομαγνητική δύναμη |
4.4 | Η ύλη μέσα στο μαγνητικό πεδίο |
4.6 | Ηλεκτρομαγνητική επαγωγή |
Για την καλύτερη κατανόηση των φυσικών φαινομένων του κεφαλαίου προτείνονται, ενδεικτικά, οι προσομοιώσεις:
Για το μαγνητικό πεδίο: Μαγνήτες και ηλεκτρομαγνήτες https://phet.colorado.edu/el/simulation/legacy/magnets-and-electromagnets Μαγνητικό πεδίο ρευματοφόρων αγωγών: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-6006
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-6015 https://phet.colorado.edu/el/simulation/faradays–law
Για την ηλεκτρομαγνητική δύναμη και την ηλεκτρομαγνητική επαγωγή: Δύναμη Laplace: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/6015
Πειραματική παρουσίαση της Δύναμης Laplace από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας
το βίντεο: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-educationalvideo-8522-409
https://phet.colorado.edu/sims/cheerpj/faraday/latest/faraday.html?simulation=gener ator&locale=el
Ερωτήσεις – Ασκήσεις – Προβλήματα
Να μην περιληφθούν ερωτήσεις, ασκήσεις, προβλήματα επαγωγικής τάσης σε ράβδο που κινείται σε κεκλιμένο επίπεδο και προβλήματα επαγωγικής τάσης σε ράβδο σε συνδυασμό με πηγή ΗΕΔ.
Δεν περιλαμβάνονται οι ερωτήσεις: 15, 16, 17, 18, 19
Δεν περιλαμβάνονται τα προβλήματα: 20, 33, 35, 36, 41, 47, 48β, 49, 50, 56, 57, 58, 59, 60.
Από το βιβλίο: «ΦΥΣΙΚΗ-ΤΕΥΧΟΣ Γ΄» των Ιωάννου Α., Ντάνου Γ., Πήττα Α., Ράπτη Στ., ΙΤΥΕ,
«ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ».
ΚΕΦ 5. ΕΠΑΓΩΓΗ (ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ: 14 ΔΩ)
5-6 | Στρεφόμενο πλαίσιο – εναλλασσόμενη τάση |
5-7 | Εναλλασσόμενο ρεύμα |
5-8 | Ενεργός ένταση – Ενεργός τάση |
5-9 | Ο νόμος του Joule – Ισχύς του εναλλασσόμενου ρεύματος |
Για την καλύτερη κατανόηση των φυσικών φαινομένων του κεφαλαίου, ενδεικτικά, προτείνεται:
α) η προσομοίωση: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-
8521-6004
β) η εκτέλεση πειράματος όπως περιγράφονται στον εργαστηριακό Οδηγό Φυσικής, Θετικής και Τεχνολογικής κατεύθυνσης Γ’ Τάξης Γενικού Λυκείου, των Ιωάννου Α., Ντάνου Γ., Πήττα Α., Ράπτη Στ., σελ.: 20, Μέτρηση άγνωστης συχνότητας εναλλασσόμενης τάσης στον παλμογράφο. http://ebooks.edu.gr/ebooks/v2/books-pdf.jsp?handle=8547/2358 και φύλλο εργασίας από το Ε.Κ.Φ.Ε. Ν. Ιωνίας, Μετρήσεις με παλμογράφο (άσκηση 5), http://ekfe- chalandr.att.sch.gr/RealLabWorkSheets/Physics/Lyceum_C/METRHSEIS_ME_PALMOGRAFO. pdf
Ερωτήσεις – Ασκήσεις – Προβλήματα
Περιλαμβάνονται οι ερωτήσεις: Εναλλασσόμενη τάση – εναλλασσόμενο ρεύμα (σελ. 215)
εκτός της 5.26
Περιλαμβάνονται όλες οι ασκήσεις: Εναλλασσόμενη τάση – εναλλασσόμενο ρεύμα (σελ.
221).
Επιπλέον, προτείνεται οι υπόλοιπες ερωτήσεις, ασκήσεις και προβλήματα του παρόντος κεφαλαίου να αξιοποιηθούν και στο προηγούμενο κεφάλαιο 4 του ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΥ.
Ερωτήσεις: Το φαινόμενο της επαγωγής σε κινούμενο αγωγό (5.9 – 5.13), Ο κανόνας του
Lentz (5.14 – 5.18).
Ασκήσεις: Νόμος της επαγωγής (5.34 – 5.38), Το φαινόμενο της επαγωγής σε κινούμενο αγωγό (5.39 – 5.42).
Προβλήματα: 5.58, 5.59, 5.60, 5.62.
Να μην περιληφθούν τα προβλήματα: 5.43, 5.44, 5.45, 5.52- 5.57, 5.61, 5.63-5.69. Προτείνεται η αξιοποίηση των επαναληπτικών θεμάτων για τον Ηλεκτρομαγνητισμό των Ψηφιακών Εκπαιδευτικών Βοηθημάτων, www.study4exams.gr
Από το βιβλίο: «ΦΥΣΙΚΗ-ΤΕΥΧΟΣ Γ΄» των Ιωάννου Α., Ντάνου Γ., Πήττα Α., Ράπτη Στ., ΙΤΥΕ
«ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»
ΚΕΦ 5. ΚΡΟΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ (ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ: 12 ΔΩ)
5.1 | Εισαγωγή |
5.2 | Κρούσεις |
5.3 | Κεντρική ελαστική κρούση δύο σφαιρών |
5.4 Ελαστική κρούση σώματος με άλλο ακίνητο πολύ μεγάλης μάζας
Για την καλύτερη κατανόηση των φυσικών φαινομένων του κεφαλαίου, ενδεικτικά, προτείνεται:
α) η χρησιμοποίηση, με τον κατάλληλο σχολιασμό, των παρακάτω προσομοιώσεων: Εργαστήριο των συγκρούσεων: https://phet.colorado.edu/sims/collision-lab/collision- lab_el.html
Κρούσεις σωμάτων: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-
Ελαστική κρούση με το Interactive Physics:
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-8586
Το βίντεο πλαστικών κρούσεων: http://photodentro.edu.gr/video/r/8522/418
β) εκτέλεση πειράματος όπως περιγράφονται στον εργαστηριακό Οδηγό Φυσικής, Θετικής και Τεχνολογικής κατεύθυνσης Γ’ Τάξης Γενικού Λυκείου, των Ιωάννου Α., Ντάνου Γ., Πήττα Α., Ράπτη Στ., σελ.: 33. Μελέτη της ελαστικής και μη ελαστικής κρούσης http://ebooks.edu.gr/ebooks/v2/books-pdf.jsp?handle=8547/2358 με τις εργαστηριακές οδηγίες του ΕΚΦΕ Καρδίτσας http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44-
52/peiramata-gel-epal/physics-gel, και της εφαρμογής του ΕΚΦΕ Θεσπρωτίας
http://ekfethesp.blogspot.com/2019/03/tracker.html
Ερωτήσεις – Ασκήσεις – Προβλήματα Ερωτήσεις στις κρούσεις, σελ. 174, 5.1 – 5.9. Ασκήσεις στις κρούσεις, σελ. 177, 5.22 – 5.30.
Προβλήματα στις κρούσεις, σελ. 180, 5.41 – 5.45, 5.47, 5.48.
Να μη διδαχθούν τα προβλήματα: 5.46, 5.49, 5.50 – 5.53.
Προτείνεται η αξιοποίηση των Ψηφιακών Εκπαιδευτικών Βοηθημάτων, για τις κρούσεις, με αναφορά για τις προαπαιτούμενες γνώσεις από τη Φυσική Α’ Λυκείου, www.study4exams.gr
Παρατήρηση: Το παρόν ΚΕΦ 5. ΚΡΟΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ, να διδαχθεί πριν από το ΚΕΦ 1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ-ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ. Οι κρούσεις, ως φαινόμενο, χρησιμοποιούνται σε ασκήσεις και προβλήματα του βιβλίου τόσο στο ΚΕΦ 1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ- ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ όσο και στο ΚΕΦ 4. ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΕΡΕΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ. Ως εκ τούτου, εάν η διδασκαλία του ΚΕΦ 5. προηγηθεί, τότε θα αποφευχθούν τυχόν παλίνδρομες ενέργειες μεταξύ της χρήσης πλαστικών και ελαστικών κρούσεων.
ΚΕΦ 1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ – ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ (ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ: 20 ΔΩ)
1.1 | Εισαγωγή |
1.2 | Περιοδικά φαινόμενα |
1.3 | Απλή αρμονική ταλάντωση |
1.5 | Φθίνουσες ταλαντώσεις – (εκτός από «β. Ηλεκτρικές Ταλαντώσεις») |
1.6 | Εξαναγκασμένες ταλαντώσεις – (εκτός από «β. Ηλεκτρικές Ταλαντώσεις », από το
1-6β: Μόνο τις εφαρμογές του συντονισμού στις μηχανικές ταλαντώσεις) |
1.7 | Σύνθεση ταλαντώσεων |
Για την καλύτερη κατανόηση των φυσικών φαινομένων προτείνεται:
α) η χρησιμοποίηση, με τον κατάλληλο σχολιασμό, των παρακάτω προσομοιώσεων:
-Απλή αρμονική ταλάντωση και διαγράμματα με προσομοίωση με Interactive Physics http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-8497 ή εναλλακτικά στο https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=530&Itemid=32&cati d=24, όπου παρουσιάζονται προσομοιώσεις όλων των ειδών ταλαντώσεων.
-Ταλαντώσεις με απόσβεση: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-
8521-8469
-Εργαστήριο εκκρεμούς: https://phet.colorado.edu/sims/html/pendulum- lab/latest/pendulum-lab_el.html
Μάζες και ελατήρια: https://phet.colorado.edu/sims/html/masses-and- springs/latest/masses-and-springs_el.html
Φθίνουσες ταλαντώσεις: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-
7932
-Προσομοίωση αμείωτης ταλάντωσης σε ελατήριο με διαγράμματα. Προσομοίωση φθίνουσας μηχανικής ταλάντωσης https://phet.colorado.edu/el/simulation/masses-and- springs-basics
-Προσομοίωση εξαναγκασμένης ταλάντωσης https://phet.colorado.edu/sims/resonance/resonance_el.html
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-7928
-Σύνθεση ταλαντώσεων
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-7927
β) Παρουσίαση πειράματος για την απλή αρμονική ταλάντωση με τη χρήση του MultiLog
από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας: http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44-
52/videoskopimena-peiramata/fysiki
Ερωτήσεις – Ασκήσεις – Προβλήματα
Ερωτήσεις για την Απλή αρμονική ταλάντωση, σελ. 31, (1.1 – 1.8)
Ερωτήσεις για Φθίνουσα, ελεύθερη και εξαναγκασμένη ταλάντωση. Συντονισμός σελ. 34: (1.17 – 1.24), εκτός την 1.20.
Ερωτήσεις για τη Σύνθεση ταλαντώσεων, σελ. 35, (1.25 -1.26)
Ασκήσεις για την Απλή αρμονική ταλάντωση, σελ. 36, (1.27, 1.28, 1.29)
Ασκήσεις για Φθίνουσες και εξαναγκασμένες ταλαντώσεις. Συντονισμός, σελ. 35, (1.32)
Ασκήσεις για Σύνθεση ταλαντώσεων, σελ. 37, (1.33 – 1.36)
Προβλήματα, σελ. 37: (1.37-1.41, 1.45 – 1.48) (δεν περιλαμβάνονται 1.42, 1.43, 1.44, 1.49,
1.50).
Προτείνεται η αξιοποίηση των Ψηφιακών Εκπαιδευτικών Βοηθημάτων, του κεφαλαίου για τις μηχανικές ταλαντώσεις (Ενότητα, Ενότητα 1.1, 1.2, 3,4, 5 και των επαναληπτικών θεμάτων), http://www.study4exams.gr/physics_k/course/view.php?id=28
ΚΕΦ 3. ΡΕΥΣΤΑ ΣΕ ΚΙΝΗΣΗ (ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ: 16 ΔΩ)
3.1 | Εισαγωγή |
3.2 | Υγρά σε ισορροπία |
3.3 | Ρευστά σε κίνηση |
3.4 | Διατήρηση της ύλης και εξίσωση συνέχειας |
3.5 Διατήρηση της ενέργειας και εξίσωση Bernoulli. Εξαιρούνται οι εφαρμογές 3.1
και 3.3
Για την καλύτερη κατανόηση των φυσικών φαινομένων προτείνεται:
α) η χρησιμοποίηση, με τον κατάλληλο σχολιασμό, των παρακάτω προσομοιώσεων: Προσομοίωση ροής υγρού:
https://phet.colorado.edu/el/simulation/legacy/fluid-pressure-and-flow
Μανόμετρο και υδροστατική πίεση:
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/1631?locale=el
Αρχή του Pascal : http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/1678
Πείραμα του Torricelli: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/8488
Υποστηρικτικό αρχείο για τα ρευστά σε κίνηση από το ΕΚΦΕ Χανίων, όπου συνδυάζει τα πειράματα άλλων ΕΚΦΕ: http://ekfechanion.eu/files/fysikh_lykeio/clykeiou/ekfe- n.ionias-reusta.pdf
Ερωτήσεις – Ασκήσεις – Προβλήματα
Περιλαμβάνονται όλες οι ερωτήσεις, εκτός τις 3.11, 3.13, 3.14
Περιλαμβάνονται όλες οι ασκήσεις εκτός της 3.22.
Οι δραστηριότητες δεν περιλαμβάνονται.
Προτείνεται η αξιοποίηση των Ψηφιακών Εκπαιδευτικών Βοηθημάτων, του κεφαλαίου ρευστά σε κίνηση (Ενότητα 1, 2, 3, και των επαναληπτικών θεμάτων),
http://www.study4exams.gr/physics_k/index.php
ΚΕΦ 4. ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΕΡΕΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ (ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ: 35 ΔΩ)
4.1 | Εισαγωγή |
4.2 | Κινήσεις των στερεών σωμάτων |
4.3 | Ροπή δύναμης |
4.4 | Ισορροπία στερεού σώματος |
4.5 | Ροπή αδράνειας |
4.6 | Θεμελιώδης νόμος της στροφικής κίνησης |
4.7 | Στροφορμή |
4.8 | Διατήρηση της στροφορμής |
4.9 | Κινητική ενέργεια λόγω περιστροφής |
4.10 | Έργο κατά τη στροφική κίνηση |
Για την καλύτερη κατανόηση των φυσικών φαινομένων προτείνεται:
α) η χρησιμοποίηση, με τον κατάλληλο σχολιασμό, των παρακάτω προσομοιώσεων: Ροπή δύναμης: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/10797
Ισορροπία των ροπών: https://phet.colorado.edu/el/simulation/balancing-act
Ροπή στρέψης, ροπή αδράνειας: https://phet.colorado.edu/el/simulation/legacy/torque Προσομοιώσεις που αναφέρονται στον θεμελιώδη νόμο της στροφικής κίνησης και άλλες εφαρμογές:
https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=519&Itemid=32&cati d=21
Έργο κατά τη στροφική κίνηση
https://www.seilias.gr/images/stories/html5/work.html
Βίντεο μέτρησης ροπής αδράνειας κυλίνδρου και τη μέτρηση της ροπής αδράνειας κυλίνδρου (με τη χρήση κεκλιμένου επιπέδου πολλαπλών χρήσεων και φωτοπυλών) από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας: http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44-52/videoskopimena- peiramata/fysiki
β) Για την καλύτερη κατανόηση των φυσικών φαινομένων προτείνεται η εκτέλεση των παρακάτω πειραμάτων όπως περιγράφονται στον εργαστηριακό Οδηγό Φυσικής, Θετικής και Τεχνολογικής κατεύθυνσης Γ’ Τάξης Γενικού Λυκείου, των Ιωάννου Α., Ντάνου Γ., Πήττα Α., Ράπτη Στ., http://ebooks.edu.gr/ebooks/v2/books- pdf.jsp?handle=8547/2358
-Προσδιορισμός της ροπής αδράνειας κυλίνδρου που κυλίεται σε πλάγιο επίπεδο, σελ. 29
-Έλεγχος (επιβεβαίωση) της αρχής διατήρησης της μηχανικής ενέργειας με ανακύκλωση (Να δοθεί έμφαση στην κατανόηση της διαφοράς μεταξύ κύλισης και ολίσθησης μιας σφαίρας.), σελ. 37
Ερωτήσεις – Ασκήσεις – Προβλήματα
Περιλαμβάνονται όλες οι ερωτήσεις: 4.1 – 4.31, εκτός του 4.25
Περιλαμβάνονται όλες οι ασκήσεις: 4.32 – 4.71, εκτός του 4.70
Οι δραστηριότητες δεν περιλαμβάνονται στην εξεταστέα ύλη.
Προτείνεται η αξιοποίηση των Ψηφιακών Εκπαιδευτικών Βοηθημάτων, του κεφαλαίου (Ενότητα 1, 2, 3, 4, 5 και των επαναληπτικών θεμάτων), http://www.study4exams.gr/physics_k/course/view.php?id=58#3
ΦΥΣΙΚΗ Α΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ + ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Η διδακτέα ύλη και οι οδηγίες διδασκαλίας για τη Φυσική Α’ Γυμνασίου έχουν ως ακολούθως: Θα χρησιμοποιηθούν τα βιβλία:
Η Φυσική με πειράματα, Α΄ Γυμνασίου, της Συγγραφικής Ομάδας: Γ. Θ. Καλκάνη, κ.ά., ΙΤΥΕ, «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»
http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/748/21-0177-02_Fysiki_A-Gymnasiou_Vivlio- Mathiti/
Βιβλίο Καθηγητή Α΄ Γυμνασίου, της Συγγραφικής Ομάδας: Γ. Θ. Καλκάνη, κ.ά. , ΙΤΥΕ,
«ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»
https://drive.google.com/file/d/1XHk8WXni4aNOqOiD4ROBQ6b2K1ztoKXV/view
Πρόσθετο υλικό για τα 12 φύλλα εργασίας: http://micro-kosmos.uoa.gr/gr/gr-index.htm
Φυσική Β΄ Γυμνασίου, Εργαστηριακός οδηγός των Ν. Αντωνίου, Π. Δημητριάδη, κ.ά.,
http://ekfe.eyr.sch.gr/erg_odhgoi/erg_od_fys_b_gym_new.pdf
Το Πρόγραμμα Σπουδών της Φυσικής Α’ Τάξης Γυμνασίου: ΦΕΚ 2537Β, 2013.
Διδακτέα ύλη (Περιεχόμενο – Διαχείριση και ενδεικτικός προγραμματισμός)
Σύνολο ελάχιστων προβλεπόμενων ωρών: είκοσι πέντε (25).
Σημείωση:
Στη Φυσική Α’ Τάξης Γυμνασίου προέχει ο πειραματισμός στο εργαστήριο ή στην τάξη με την εμπλοκή των μαθητών και μαθητριών. Άρα, αν υπάρχει η δυνατότητα, τα φύλλα εργασίας πρέπει να υλοποιούνται στο εργαστήριο ή στην τάξη. Οι προσομοιώσεις και τα εικονικά εργαστήρια συντελούν στην καλύτερη δυνατή κατανόηση των φυσικών φαινομένων αλλά και τη διερεύνηση και αλλαγή των αντιλήψεων των μαθητών και μαθητριών.
Πρόσθετο υποστηρικτικό και εναλλακτικό υλικό μπορεί να αναζητηθεί τόσο στα
οικεία ΕΚΦΕ όσο και στις ιστοσελίδες των υπολοίπων ΕΚΦΕ.
1
Τίτλος | Εργαστηριακή δραστηριότητα | Προτεινόμενο υποστηρικτικό υλικό | Προτεινόμενος
αριθμός διδακτικών ωρών |
1. Μετρήσεις μήκους – Η Μέση Τιμή | Η Φυσική με Πειράματα, φύλλο εργασίας (1). | Φύλλο εργασίας με βίντεο του ΕΚΦΕ Σύρου:
http://dide.kyk.sch.gr/ekfe/fysika-megethi-metrisi-mikous/ Παρουσιάσεις βίντεο από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44-52/peiramata- gymnasiou/fysiki-gym Μέτρηση μήκους (κουίζ): http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/6167 Η ακρίβεια των μετρήσεων, παρουσίαση από το ΕΚΦΕ Ρεθύμνου: |
4 |
2.Μετρήσεις Χρόνου – Η Ακρίβεια | Η Φυσική με Πειράματα, φύλλο εργασίας (2). | Παρουσιάσεις μέτρησης χρόνου με ppt
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/7941 Ψηφιακό χρονόμετρο http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/6202 Παρουσιάσεις βίντεο από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας (χρόνος) http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44-52/peiramata- gymnasiou/fysiki-gym Μετρήσεις χρόνου (κουίζ) http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/6166?locale=el Κατανόηση ιστορικού χρόνου http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/11327?locale= |
2 |
3.Μετρήσεις μάζας – Τα διαγράμματα | Η Φυσική με Πειράματα, φύλλο εργασίας (3). | Προσομοίωση για τη Μάζα και το Βάρος:
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/6203΄ Επιμήκυνση και μάζα https://phet.colorado.edu/el/simulation/masses-and-springs Μετρήσεις Μάζας (κουίζ) http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/6168?locale=el |
4 |
2
Παρουσιάσεις βίντεο από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας (μάζα, βάρος)
http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44-52/peiramata- gymnasiou/fysiki-gym |
|||
4.Μέτρηση όγκου | Φυσική Β΄ Γυμνασίου, Εργαστηριακός οδηγός (νέος) | Εργαστηριακός οδηγός, άσκηση 2 (σελ. 22)
http://ekfe.eyr.sch.gr/erg_odhgoi/erg_od_fys_b_gym_new.pdf Παρουσιάσεις βίντεο από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας (όγκος) http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44-52/peiramata- gymnasiou/fysiki-gym Αναφορές για τη φυσική Α Γυμνασίου: Από το ΕΚΦΕ Λακωνίας: http://users.sch.gr/isites/ |
2 |
Εργαστηριακή άσκηση 2 | |||
5.Μέτρηση Πυκνότητας | Φυσική Β΄ Γυμνασίου, Εργαστηριακός οδηγός (νέος) | Εργαστηριακός οδηγός, άσκηση 3 και 4 (σελ. 25 και 29)
http://ekfe.eyr.sch.gr/erg_odhgoi/erg_od_fys_b_gym_new.pdf Πείραμα από το ΕΚΦΕ Σερρών (μάζα, όγκου, πυκνότητας) http://ekfe.ser.sch.gr/site/index.php/en/about/2014-07-03-05-31-46 Υπολογισμός της πυκνότητας: https://phet.colorado.edu/sims/density-and-buoyancy/density_el.html Σενάριο υπολογισμού της πυκνότητας των υγρών http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro- aggregatedcontent-8526-8335 http://aesop.iep.edu.gr/node/24491 Παρουσιάσεις βίντεο από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας (πυκνότητα στερεού) http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44-52/peiramata- gymnasiou/fysiki-gym Παρουσιάσεις βίντεο του ΕΚΦΕ Ρεθύμνου (πυκνότητα στερεού και υγρού) |
4 (2 + 2) |
Εργαστηριακή άσκηση 3 | |||
Εργαστηριακή άσκηση 4 | |||
Η Φυσική με Πειράματα, φύλλο εργασίας (4). | Μέτρηση θερμοκρασίας | 2 | |
6.Μετρήσεις | http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3589 | ||
Θερμοκρασίας – Η
Βαθμονόμηση |
Μετρήσεις θερμοκρασίας (κουίζ)
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-6169 Κλίμακες θερμοκρασίας |
3
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/6204?locale=
Πείραμα βαθμονόμησης θερμομέτρου από το ΕΚΦΕ Σερρών http://ekfe.ser.sch.gr/site/index.php/en/about/2014-07-03-05-31-46 |
|||
7.Από τη Θερμότητα στη Θερμοκρασία – Η Θερμική Ισορροπία | Η Φυσική με Πειράματα, φύλλο εργασίας (5). | Βίντεο: με το μικρόκοσμο εξηγώ τη θερμότητα και τη θερμοκρασία
http://photodentro.edu.gr/video/r/8522/638 Θερμότητα – θερμοκρασία (Σενάριο από το http://aesop.iep.edu.gr/node/7380) http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro- aggregatedcontent-8526-7761 Απορρόφηση και εκπομπή ενέργειας: |
3 |
8.Το Ηλεκτρικό βραχυ- Κύκλωμα – Κίνδυνοι και
«Ασφάλεια» |
Η Φυσική με Πειράματα, φύλλο εργασίας (10). | Βίντεο: Βραχυκύκλωμα και ασφάλειες
http://photodentro.edu.gr/video/r/8522/966 Το ηλεκτρικό βραχυκύκλωμα (κουίζ) http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/6172 Προσομοίωση ηλεκτρικού κυκλώματος http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/6207 Δημιουργία εικονικών κυκλωμάτων https://phet.colorado.edu/sims/html/circuit-construction-kit- dc/latest/circuit-construction-kit-dc_el.html |
2 |
9.Από τον Ηλεκτρισμό στον Μαγνητισμό – ΄Ενας Ηλεκτρικός (ιδιο-) Κινητήρας | Η Φυσική με Πειράματα, φύλλο εργασίας (11). | Προσομοίωση λειτουργίας ηλεκτρικού κινητήρα, από τον ηλεκτρισμό
στο μαγνητισμό http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8581 Ηλεκτρικός κινητήρας https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id= 415&Itemid=32&catid=20 Βίντεο από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας (ηλεκτρομαγνήτης) http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44-52/peiramata- gymnasiou/fysiki-gym |
2 |
Από το μαγνητισμό στον ηλεκτρισμό |
4
10.Από το Μαγνητισμό
στον Ηλεκτρισμό – Μια Ηλεκτρική (ιδιο-) Γεννήτρια |
Η Φυσική με Πειράματα,
φύλλο εργασίας (12). |
https://phet.colorado.edu/el/simulation/legacy/faraday
Δημιουργία ηλεκτρισμού από μαγνητισμό https://phet.colorado.edu/sims/html/faradays-law/latest/faradays- law_el.html Γεννήτρια |
2 |
ΦΥΣΙΚΗ Β΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Θα χρησιμοποιηθούν τα βιβλία:
Φυσική Β΄ Γυμνασίου, των Ν. Αντωνίου, Π. Δημητριάδη, κ.ά. 2015, ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ. http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/820/21-0100-02_Fysiki_B-Gymnasiou_Vivlio- Mathiti/
Φυσική Β΄ Γυμνασίου, Εργαστηριακός οδηγός (νέο) των Ν. Αντωνίου, Π. Δημητριάδη, κ.ά.
2015, ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ. http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/822/21-0102-02_Fysiki_B- Gymnasiou_Ergastiriakos-Odigos/
Φυσική Β’ Γυμνασίου, ΒΙΒΛΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ, ΠΙ, ΟΕΔΒ: http://www.pi-
schools.gr/books/gymnasio/fysiki_b/kath/kef1_26_90.pdf
Διδακτέα ύλη (Περιεχόμενο – Διαχείριση και ενδεικτικός προγραμματισμός)
Σύνολο ελάχιστων προβλεπόμενων ωρών πενήντα (50)
Σημείωση: Πέραν των αφαιρούμενων ασκήσεων, οι εκπαιδευτικοί επιλέγουν και επιλύουν όσες κρίνουν σκόπιμο, ανάλογα με τις ανάγκες του μαθήματος.
6
Συνιστώμενες διδακτικές πρακτικές | Προτεινόμενο | ||
Διδακτική | Παρατηρήσεις | ς αριθμός | |
ενότητα | Προτεινόμενο υποστηρικτικό υλικό | διδακτικών | |
ωρών | |||
Κεφ. 1 – | 2 | ||
ΕΙΣΑΓΩΓΗ | |||
1.1 Τα φυσικά | Προτείνεται να γίνει αναφορά στις μονάδες
και μετατροπές τους, λόγω των δυσκολιών |
Οι παράγραφοι 1.1 και 1.2 προτείνεται να μη διδαχθούν, διότι οι
μαθητές και οι μαθήτριες τα κατανόησαν στην Α’ Τάξη. Εξάλλου, η εργαστηριακή άσκηση μέτρησης της πυκνότητας και του όγκου έχει πραγματοποιηθεί στην Α’ Τάξη Γυμνασίου. Σύντομη παρουσίαση για τη μέτρηση της πυκνότητας από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας: http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44- 52/peiramata-gymnasiou/fysiki-gym Ερωτήσεις και ασκήσεις του βιβλίου: για το μέτρο και τα πολλαπλάσιά του, Ερωτήσεις (εφαρμογές): 1, 2, Άσκηση:1 -ο χρόνο και μονάδες μέτρησης του, τη μάζα και μονάδες μέτρησης και τη διαφορά με το βάρος. Εμβαδόν – Όγκος – Πυκνότητα (επίλυση τύπου) Ερώτηση 4, 5 Ερωτήσεις (εφαρμογές): 3, 4 Ασκήσεις: 2, 3, 4, 5, 6 Μονάδες μέτρησης (κουίζ) |
|
μεγέθη και | που συναντούν οι μαθητές/τριες στην | ||
οι μονάδες | εκμάθησή τους. | ||
τους | Τα θεμελιώδη μεγέθη (το μήκος, ο χρόνος
και η μάζα) Παράγωγα μεγέθη (εμβαδόν, όγκος, πυκνότητα) |
||
Κεφ. 2 – Κινήσεις | 8 | ||
Προτείνεται να υλοποιηθούν οι
δραστηριότητες για την κατανόηση των |
Η παράγραφος ύλη και κίνηση δεν διδάσκεται. |
7
2.1 Περιγραφή | εννοιών : Θέση, μετατόπιση, χρονικό | Στόχος είναι η κατανόηση των εννοιών: Θέση, μετατόπιση, χρονικό
διάστημα, διανυσματική ταχύτητα. Προτείνονται οι προσομοιώσεις: Θέση – μετατόπιση: https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view& id=559&Itemid=32&catid=21 Μελετώντας την έννοια της μετατόπισης http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521- 7773 Μετατόπιση: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/1570 Μέτρο μετατόπισης και μήκος διαδρομής https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view& id=562&Itemid=32&catid=21 Μετατόπιση και τροχιά: http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/1576 Προτείνεται το φύλλο αξιολόγησης για τη θέση – μετατόπιση από το Βιβλίο Εκπαιδευτικού, σελ. 44: http://www.pi- schools.gr/books/gymnasio/fysiki_b/kath/kef1_26_90.pdf |
|
της κίνησης | διάστημα, διανυσματική ταχύτητα:
«Προσδιορισμός θέσης σώματος» (σελ. 25) και «Σημείο αναφοράς και μετατόπιση» (σελ. 27) Θα διδαχθούν οι υποενότητες: |
||
Χρονικό διάστημα | |||
Τροχιά | |||
2.2 Η έννοια της | Να διδαχθεί η εισαγωγή και οι υποενότητες: | Προτείνονται οι προσομοιώσεις
Μέση ταχύτητα -στιγμιαία ταχύτητα: http://photodentro.edu.gr/v/item/ugc/8525/996 Μέση ταχύτητα https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view& id=560&Itemid=32&catid=21 |
|
ταχύτητας | Μέση ταχύτητα στην καθημερινή γλώσσα
Στιγμιαία ταχύτητα στην καθημερινή γλώσσα |
8
Να μη διδαχθεί η Διανυσματική περιγραφή
της ταχύτητας (Δεν υπάρχει το αναγκαίο μαθηματικό υπόβαθρο) |
Προτείνεται ένα σενάριο για τη θέση, μετατόπιση, ταχύτητα: | ||
2.3 Κίνηση με | Να μη διδαχθεί | Ερωτήσεις – Ασκήσεις
ΟΧΙ σε ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε: ΟΧΙ στις ερωτήσεις: 1iii, 3iv, 3v, ΟΧΙ της ενότητας εφαρμογής γνώσεων: 1, 2 ΟΧΙ οι ασκήσεις: 1, 3, 4, 6, 8. |
|
σταθερή | |||
ταχύτητα | |||
2.4 κίνηση με | Να μη διδαχθεί | ||
μεταβαλλόμενη | |||
ταχύτητα | |||
Άσκηση 6 του εργαστηριακού οδηγού (σελ. 33) | |||
http://ekfe.eyr.sch.gr/erg_odhgoi/erg_od_fys_b_gym_new.pdf | |||
Εργαστηριακή | Εργαστηριακή δραστηριότητα: | Ενδεικτικά αναφέρεται η παρουσίαση του ΕΚΦΕ Καρδίτσας, του | |
άσκηση | Άσκηση 6 του εργαστηριακού οδηγού:
«Μελέτη των ευθύγραμμων κινήσεων». |
πειράματος για την ομαλή ευθύγραμμη κίνηση:
http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44- 52/videoskopimena-peiramata/fysiki Η ολοκληρωμένη παρουσίαση του ΕΚΦΕ Σερρών: http://ekfe.ser.sch.gr/site/index.php/en/about/2014-07-03-05-31- 46 |
|
Κεφ. 3 – | 14 | ||
ΔΥΝΑΜΕΙΣ | |||
Κίνηση και | Να διδαχθεί | Κίνηση και Αλληλεπίδραση: Δυνάμεις (βίντεο) | |
αλληλεπίδραση: | |||
Δύο γενικά | |||
χαρακτηριστικά | |||
της ύλης |
9
3.1 Η έννοια της
δύναμης |
Να διδαχθεί | Σχεδίαση δυνάμεων:
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/1608 Μέτρηση της Δύναμης – Hooke https://phet.colorado.edu/sims/html/hookes-law/latest/hookes- law_el.html |
|
3.2 Δύο
σημαντικές δυνάμεις στον κόσμο |
Να διδαχθεί | Μάζα και Βάρος
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/6203 Βαρυτική ενέργεια, βίντεο: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/1710 Τριβή https://phet.colorado.edu/sims/html/friction/latest/friction_el.html Στατική τριβή και τριβή ολίσθησης http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521- 8368 Κεκλιμένο επίπεδο, δυνάμεις και κίνηση: https://phet.colorado.edu/sims/cheerpj/motion- series/latest/motion-series.html?simulation=ramp-forces-and- motion&locale=el |
|
3.3 Σύνθεση και | Να διδαχθούν οι υποενότητες, παράγραφοι | Προτείνονται οι προσομοιώσεις:
Σύνθεση δυνάμεων: https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view& id=568&Itemid=32&catid=21 Σύνθεση δυνάμεων: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/10793?locale=el Σύνθεση συγραμμικών δυνάμεων: |
|
ανάλυση | Σύνθεση δυνάμεων – Συνισταμένη | ||
δυνάμεων | Σύνθεση δυνάμεων με την ίδια διεύθυνση
Σύνθεση δυνάμεων με διαφορετικές (κάθετες μόνον) διευθύνσεις. |
||
Να μην διδαχθούν οι υποενότητες: |
10
Δύναμη που ασκείται σε τραχιά επιφάνεια
Ανάλυση δύναμης Σημ. Ο χρόνος να χρησιμοποιηθεί για την κατανόηση των αντίστοιχων φαινομένων και νόμων σε μία διάσταση Προαιρετικά για την υποστήριξη της διδασκαλίας μπορεί να πραγματοποιηθεί η εργαστηριακή άσκηση 8, «Σύνθεση δυνάμεων». (σελ. 41) http://ekfe.eyr.sch.gr/erg_odhgoi/erg_o d_fys_b_gym_new.pdf |
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521-
1690 Συνισταμένη δυνάμεων: https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view& id=580&Itemid=32&catid=21 Συνισταμένη δυνάμεων με διαφορετική διεύθυνση: http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&i d=164&Itemid=37 Πρόσθεση διανυσμάτων: https://phet.colorado.edu/sims/html/vector-addition/latest/vector- addition_el.html |
||
3.4 Δύναμη και
ισορροπία |
Να διδαχθεί | Νεύτωνας:
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro- educationalvideo-8522-161 Δυνάμεις και κίνηση: https://phet.colorado.edu/sims/html/forces-and-motion- basics/latest/forces-and-motion-basics_el.html |
|
3.5 Ισορροπία | Να διδαχθεί η εισαγωγή (α΄ νόμος Newton)
Να μην διδαχθούν η υποενότητα «Ανάλυση δυνάμεων και ισορροπία» όπως και το παράδειγμα 3.2 |
Μάζα και αδράνεια
https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view& id=569&Itemid=32&catid=21 Αδράνεια και πυκνότητα http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/7777?locale=el Μελέτη της αδράνειας με το Interactive Physics: http://photodentro.edu.gr/lor/handle/8521/8542 |
|
υλικού σημείου |
11
Aρχή αδράνειας με το Modellus: | |||
3.6 Δύναμη και
μεταβολή της ταχύτητας |
Να διδαχθεί | Μάζα και βάρος στο ηλιακό μας σύστημα
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521- 6203 |
|
3.7 Δύναμη και
αλληλεπίδραση |
Να διδαχθεί (γ΄ νόμος Newton)
Να μην διδαχθεί η υποενότητα «Εφαρμογές» |
Δυνάμεις και κίνηση
https://phet.colorado.edu/sims/html/forces-and-motion- basics/latest/forces-and-motion-basics_el.html Διερευνώντας τον 3ο νόμο του Νεύτωνα: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/7780 Δράση και αντίδαρση: https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view& id=582&Itemid=32&catid=21 |
|
Εργαστηριακή
άσκηση 10: Μέτρηση Δύναμης – Νόμος ου Hooke |
Εργαστηριακή άσκηση 10, «Μέτρηση
Δύναμης – Νόμος του Hooke» (σελ. 47) http://ekfe.eyr.sch.gr/erg_odhgoi/erg_od_fy s_b_gym_new.pdf |
Ένα βιντεοσκοπημένο πείραμα από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας:
http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44- 52/videoskopimena-peiramata/fysiki Ερωτήσεις και Ασκήσεις ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. ΟΧΙ στις ερωτήσεις: 2, 3, 6,12, 13 ΟΧΙ οι ασκήσεις : 4, 5, 7, 8, 10, 12,13. |
|
Κεφ. 4 – ΠΙΕΣΗ | Να διδαχθεί η εισαγωγή «Πίεση και Δύναμη
δύο διαφορετικές έννοιες» |
Πίεση Δύναμη και Επιφάνεια: | 14 |
4.1 Πίεση | Να διδαχθεί (εκτός του παράδειγμα της
εικόνας 4.4 για τη διείσδυση της πινέζας) |
Σενάριο για την πίεση: Ερευνητική διαδικασία |
12
4.2 Υδροστατική
πίεση |
Να διδαχθεί | Υδροστατική Πίεση
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521- 1615 Μανόμετρο και Υδροστατική πίεση: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521- 1631 |
|
4.3 | Να διδαχθεί | Βίντεο για την Ατμοσφαιρική – Υδροστατική πίεση
http://photodentro.edu.gr/v/item/video/8522/963 Βίντεο για την Ατμοσφαιρική – http://photodentro.edu.gr/v/item/video/8522/910 |
|
Ατμοσφαιρική | Να μην διδαχθεί η υποενότητα «Πως | ||
πίεση | υπολογίζουμε την ατμοσφαιρική πίεση». | ||
4.4 Μετάδοση | Να διδαχθεί | ΠροσομοίΑρχή του Pascal
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521- 1678 |
|
των πιέσεων στα
ρευστά. Αρχή του Πασκάλ |
|||
4.5 ΄Ανωση – | Να διδαχθεί | Ψηφιακό σενάριο για την Άνωση:
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro- aggregatedcontent-8526-8348 |
|
Αρχή του | |||
Αρχιμήδη | |||
4.6 Πλεύση | Να μη διδαχθεί | ||
Εργαστηριακή δραστηριότητα | Από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας βίντεο πειράματος:
http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44- 52/videoskopimena-peiramata/fysiki Πίεση (κουίζ): http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor-8521- 1602 ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. |
||
Εργαστηριακή άσκηση 12
«΄Ανωση – Αρχή του Αρχιμήδη» |
|||
Εργαστηριακή άσκηση 14, |
13
«΄Ανωση και βάρος του υγρού που εκτοπίζει
το σώμα – Η Αρχή του Αρχιμήδη». |
ΟΧΙ οι ασκήσεις 1,6, 7, 8, 9.
ΟΧΙ, οι ερωτήσεις 5, 6, 8, 9, 11, 13 |
||
Κεφ. 5 ΕΝΕΡΓΕΙΑ | 8 | ||
Ενέργεια: Μια
θεμελιώδης έννοια της φυσικής |
Να διδαχθεί | Ενέργεια μορφές και μετατροπές:
https://phet.colorado.edu/sims/html/energy-forms-and- changes/latest/energy-forms-and-changes_el.html |
|
5.1 ΄Εργο και
Ενέργεια |
Να διδαχθεί η 3η παράγραφος «Σήμερα, με
την έννοια του έργου … από εσένα στα βιβλία». Να διδαχθεί: ΄Εργο δύναμης, από τι εξαρτάται το έργο μιας δύναμης, μονάδες έργου, περιπτώσεις έργου Σημ. Ο χρόνος μελέτης να αφιερωθεί σε εισαγωγικές εφαρμογές όπου η δύναμη και η μετατόπιση είναι συγγραμμικές. |
Έργο σταθερής δύναμης
https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view& id=574&Itemid=32&catid=21 |
|
5.2 Δυναμική –
Κινητική ενέργεια. Δύο βασικές μορφές ενέργειας. |
Να διδαχθεί | Βαρυτική δυναμική ενέργεια
https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view& id=577&Itemid=32&catid=21 Ελαστική δυναμική ενέργεια: https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view& id=578&Itemid=32&catid=21 Κινητική ενέργεια: https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view& id=575&Itemid=32&catid=21 |
14
5.3 Η μηχανική | Να διδαχθεί η εισαγωγή και η υποενότητα
«Διατήρηση της μηχανικής ενέργειας» |
Διατήρηση της μηχανικής ενέργειας: | |
ενέργεια και η | |||
διατήρησή της. | |||
5.4 Μορφές και | Να διδαχθεί | Ενεργειακό πάρκο – stake
https://phet.colorado.edu/sims/html/energy-skate-park- basics/latest/energy-skate-park-basics_el.html |
|
μετατροπές | Να μη διδαχθεί η υποενότητα «Θεμελιώδεις | ||
ενέργειας | μορφές ενέργειας» και «Μετατροπές
ενέργειας» |
||
5.5 Διατήρηση | Να διδαχθεί (περιληπτικά ενσωματώνοντάς
τη στην 5.4 παραγρ.) |
Διατήρηση της μηχανικής ενέργειας
https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view& id=581&Itemid=32&catid=21 |
|
της ενέργειας | |||
5.6 Πηγές | Να μη διδαχθεί | ||
ενέργειας | |||
5.7 Απόδοση | Να μη διδαχθεί | ||
μιας μηχανής | |||
5.8 Ισχύς | Να διδαχθεί | ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία
αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. ΟΧΙ οι ερωτήσεις 4ii, 7, 8, 9, 10, 16, 17 ΟΧΙ οι ασκήσεις 12γ, 13γ, 16, 17. |
|
Να μη διδαχθεί η «Ισχύς και κίνηση». | |||
Κεφ. 6 – | 4 | ||
ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ | |||
Η θερμότητα και | Να διδαχθεί | Μέτρηση θερμοκρασίας | |
ο ανθρώπινος | http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3589 | ||
πολιτισμός |
15
6.1 Θερμότητα
και μέτρηση θερμοκρασίας |
Να μη διδαχθεί | ||
6.2 Θερμότητα:
Μια μορφή ενέργειας |
Να διδαχθεί | ||
6.3 Πως μετράμε
τη θερμότητα |
Να μη διδαχθεί | ||
6.4
Θερμοκρασία, Θερμότητα και μικρόκοσμος |
Να μη διδαχθεί | ||
6.5 Θερμική
διαστολή και συστολή |
Να διδαχθούν τα είδη διαστολών, μέχρι και
διαστολή αερίων ποιοτικά χωρίς μαθηματικές σχέσεις . |
Βίντεο :Διαστολή και συστολή στερεών
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro- educationalvideo-8522-915 Βίντεο Διαστολή και συστολή: μπαλόνι http://photodentro.edu.gr/v/item/video/8522/914 Προσομοιώσεις για Διαστολή υγρών, στερών, αερίων, αλλαγή φυσικής κατάστασης Λογισμικό Μ.Α.Θ.Η.Μ.Α. https://www.eduportal.gr/mathima/ ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. ΟΧΙ οι ασκήσεις 4, 5δ, 6, 7, 8, 11. ΟΧΙ στις ερωτήσεις: 1, 2, 3, 5, 7 – 10, 12 ΟΧΙ από τις ερωτήσεις , από τη 2η ομάδα: 1-6, 8-11,13,14. |
ΦΥΣΙΚΗ Β΄ ΤΑΞΗ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Θα χρησιμοποιηθούν τα βιβλία:
Φυσική Β΄ Γυμνασίου, των Ν. Αντωνίου, Π. Δημητριάδη, κ.ά. 2015, ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ. http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/820/21-0100-02_Fysiki_B-Gymnasiou_Vivlio- Mathiti/
Φυσική Β΄ Γυμνασίου, Εργαστηριακός οδηγός (νέο) των Ν. Αντωνίου, Π. Δημητριάδη, κ.ά.
2015, ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/822/21-0102-02_Fysiki_B- Gymnasiou_Ergastiriakos-Odigos/
Φυσική Β’ Γυμνασίου, ΒΙΒΛΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ, ΠΙ: http://www.pi-
schools.gr/books/gymnasio/fysiki_b/kath/kef1_26_90.pdf
Διδακτέα ύλη (Περιεχόμενο – Διαχείριση και ενδεικτικός προγραμματισμός)
Σύνολο ελάχιστων προβλεπόμενων ωρών: είκοσι πέντε (25)
Σημείωση: Πέραν των αφαιρούμενων ασκήσεων, οι εκπαιδευτικοί επιλέγουν ερωτήσεις και ασκήσεις, όσες κρίνουν σκόπιμο, ανάλογα με τις ανάγκες του μαθήματος. Οι μαθητές και οι μαθήτριες, αν δεν υλοποιούν πειράματα στην τάξη ή στο εργαστήριο, έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν προσομοιώσεις και βίντεο για να κατανοούν τα φαινόμενα ή να κάνουν μετρήσεις με την αλλαγή παραμέτρων. Επιπλέον, με τη χρήση των προσομοιώσεων μπορούν να ανατίθενται μικρές εργασίες, όπου οι μαθητές και οι μαθήτριες να καταλήγουν σε συμπεράσματα μέσω γραφικών παραστάσεων.
17
Συνιστώμενες διδακτικές πρακτικές | Προτεινόμενο | ||
Διδακτική | Παρατηρήσεις | ς αριθμός | |
ενότητα | Προτεινόμενο υποστηρικτικό υλικό | διδακτικών | |
ωρών | |||
Κεφ. 1 – | 1 | ||
ΕΙΣΑΓΩΓΗ | |||
1.2 Τα φυσικά | Προτείνεται να γίνει αναφορά στις μονάδες
και μετατροπές τους, λόγω των δυσκολιών |
Οι παράγραφοι 1.1 και 1.2 προτείνεται να μη διδαχθούν διότι
οι μαθητές τα κατανόησαν στην Α’ Τάξη. Εξάλλου η εργαστηριακή άσκηση μέτρησης της πυκνότητας και του όγκου έχει πραγματοποιηθεί στην Α’ Τάξη Γυμνασίου. Σύντομη παρουσίαση για τη μέτρηση της πυκνότητας από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας: http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07- 22-44-52/peiramata-gymnasiou/fysiki-gym Μονάδες μέτρησης (κουίζ) http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/8002 |
|
μεγέθη και | που συναντούν οι μαθητές/τριες στην | ||
οι μονάδες | εκμάθησή τους. | ||
τους | Τα θεμελιώδη μεγέθη (το μήκος, ο χρόνος
και η μάζα) Παράγωγα μεγέθη (εμβαδόν, όγκος, πυκνότητα) |
||
Κεφ. 2 – Κινήσεις | 4 | ||
2.1 Περιγραφή | Προτείνεται να υλοποιηθούν οι
δραστηριότητες για την κατανόηση των εννοιών : Θέση, μετατόπιση, χρονικό |
Η παράγραφος ύλη και κίνηση δεν διδάσκεται.
Στόχος είναι η κατανόηση των εννοιών: Θέση, μετατόπιση, χρονικό διάστημα, διανυσματική ταχύτητα. Προτείνονται οι προσομοιώσεις: Θέση – μετατόπιση: https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=vi ew&id=559&Itemid=32&catid=21 Μελετώντας την έννοια της μετατόπισης http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor- 8521-7773 Μετατόπιση: |
|
της κίνησης | διάστημα, διανυσματική ταχύτητα:
«Προσδιορισμός θέσης σώματος» (σελ. 25) και «Σημείο αναφοράς και μετατόπιση» (σελ. 27) Θα διδαχθούν οι υποενότητες: |
||
Χρονικό διάστημα | |||
Τροχιά |
18
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/1570
Μέτρο μετατόπισης και μήκος διαδρομής https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=vi ew&id=562&Itemid=32&catid=21 Μετατόπιση και τροχιά: http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/1576 Προτείνεται το φύλλο αξιολόγησης για τη θέση – μετατόπιση από το Βιβλίο Εκπαιδευτικού σελ. 44: http://www.pi- schools.gr/books/gymnasio/fysiki_b/kath/kef1_26_90.pdf |
|||
2.2 Η έννοια της | Να διδαχθεί η εισαγωγή και οι υποενότητες: | Προτείνονται οι προσομοιώσεις
Μέση ταχύτητα -στιγμιαία ταχύτητα: http://photodentro.edu.gr/v/item/ugc/8525/996 Μέση ταχύτητα https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=vi ew&id=560&Itemid=32&catid=21 Προτείνεται ένα σενάριο για τη θέση, μετατόπιση, ταχύτητα: |
|
ταχύτητας | Μέση ταχύτητα στην καθημερινή γλώσσα
Στιγμιαία ταχύτητα στην καθημερινή γλώσσα |
||
Να μην διδαχθεί η Διανυσματική περιγραφή
της ταχύτητας (Δεν υπάρχει το αναγκαίο μαθηματικό υπόβαθρο) |
|||
2.3 Κίνηση με | Να μη διδαχθεί | Ερωτήσεις – Ασκήσεις
ΟΧΙ σε ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε: ΟΧΙ στις ερωτήσεις: 1iii, 3iv, 3v, ΟΧΙ της ενότητας εφαρμογής γνώσεων: 1, 2 ΟΧΙ οι ασκήσεις: 1, 3, 4, 6, 8. |
|
σταθερή | |||
ταχύτητα | |||
2.4 κίνηση με | Να μη διδαχθεί | ||
μεταβαλλόμενη | |||
ταχύτητα |
19
Κεφ. 3 –
ΔΥΝΑΜΕΙΣ |
8 | ||
Κίνηση και
αλληλεπίδραση: Δύο γενικά χαρακτηριστικά της ύλης |
Να διδαχθεί | Κίνηση και Αλληλεπίδραση: Δυνάμεις (βίντεο) | |
3.1 Η έννοια της | Να διδαχθεί | Σχεδίαση δυνάμεων: | |
δύναμης | http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/1608 | ||
Μέτρηση της Δύναμης – Hooke
https://phet.colorado.edu/sims/html/hookes- law/latest/hookes-law_el.html |
|||
3.2 Δύο | Να διδαχθεί | Μάζα και Βάρος
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/6203 Βαρυτική ενέργεια, βίντεο: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/1710 Τριβή https://phet.colorado.edu/sims/html/friction/latest/friction_el. html Στατική τριβή και τριβή ολίσθησης http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor- 8521-8368 Κεκλιμένο επίπεδο, δυνάμεις και κίνηση: https://phet.colorado.edu/sims/cheerpj/motion- series/latest/motion-series.html?simulation=ramp-forces-and- motion&locale=el |
|
σημαντικές | |||
δυνάμεις στον | |||
κόσμο |
20
3.3 Σύνθεση και
ανάλυση δυνάμεων |
Να διδαχθούν οι υποενότητες, παράγραφοι
Σύνθεση δυνάμεων – Συνισταμένη Σύνθεση δυνάμεων με την ίδια διεύθυνση Σύνθεση δυνάμεων με διαφορετικές (κάθετες μόνον) διευθύνσεις. Να μην διδαχθούν οι υποενότητες: Δύναμη που ασκείται σε τραχιά επιφάνεια Ανάλυση δύναμης Σημ. Ο χρόνος να χρησιμοποιηθεί για την κατανόηση των αντίστοιχων φαινομένων και νόμων σε μία διάσταση Προαιρετικά για την υποστήριξη της διδασκαλίας μπορεί να πραγματοποιηθεί η εργαστηριακή άσκηση 8, «Σύνθεση δυνάμεων». (σελ. 41) http://ekfe.eyr.sch.gr/erg_odhgoi/erg_o d_fys_b_gym_new.pdf |
Προτείνονται οι προσομοιώσεις:
Σύνθεση δυνάμεων: https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=vi ew&id=568&Itemid=32&catid=21 Σύνθεση δυνάμεων: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/10793?locale=el Σύνθεση συγραμμικών δυνάμεων: http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor- 8521-1690 Συνισταμένη δυνάμεων: https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=vi ew&id=580&Itemid=32&catid=21 Συνισταμένη δυνάμεων με διαφορετική διεύθυνση: http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=vi ew&id=164&Itemid=37 Πρόσθεση διανυσμάτων: https://phet.colorado.edu/sims/html/vector- addition/latest/vector-addition_el.html |
|
3.4 Δύναμη και | Να διδαχθεί | Νεύτωνας: | |
ισορροπία | http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro- | ||
educationalvideo-8522-161 | |||
Δυνάμεις και κίνηση:
https://phet.colorado.edu/sims/html/forces-and-motion- basics/latest/forces-and-motion-basics_el.html |
21
3.5 Ισορροπία
υλικού σημείου |
Να διδαχθεί η εισαγωγή (α΄ νόμος Newton)
Να μην διδαχθούν η υποενότητα «Ανάλυση δυνάμεων και ισορροπία» όπως και το παράδειγμα 3.2 |
Μάζα και αδράνεια
https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=vi ew&id=569&Itemid=32&catid=21 Αδράνεια και πυκνότητα http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/7777?locale=el Μελέτη της αδράνειας με το Interactive Physics: http://photodentro.edu.gr/lor/handle/8521/8542 Aρχή αδράνειας με το Modellus: |
|
3.6 Δύναμη και
μεταβολή της ταχύτητας |
Να διδαχθεί | Μάζα και βάρος στο ηλιακό μας σύστημα
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor- 8521-6203 |
|
3.7 Δύναμη και | Να διδαχθεί (γ΄ νόμος Newton)
Να μην διδαχθεί η υποενότητα «Εφαρμογές» |
Δυνάμεις και κίνηση
https://phet.colorado.edu/sims/html/forces-and-motion- basics/latest/forces-and-motion-basics_el.html Διερευνώντας τον 3ο νόμο του Νεύτωνα: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/7780 Δράση και αντίδαρση: https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=vi ew&id=582&Itemid=32&catid=21 |
|
αλληλεπίδραση | |||
Εργαστηριακή | Εργαστηριακή άσκηση 10, «Μέτρηση | Ένα βιντεοσκοπημένο πείραμα από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας:
http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44- 52/videoskopimena-peiramata/fysiki Ερωτήσεις και Ασκήσεις ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. |
|
άσκηση 10: | Δύναμης – Νόμος του Hooke» (σελ. 47) | ||
Μέτρηση | http://ekfe.eyr.sch.gr/erg_odhgoi/erg_o | ||
Δύναμης – Νόμος ου Hooke | d_fys_b_gym_new.pdf |
22
ΟΧΙ στις ερωτήσεις: 2, 3, 6,12, 13
ΟΧΙ οι ασκήσεις : 4, 5, 7, 8, 10, 12,13. |
|||
Κεφ. 4 – ΠΙΕΣΗ | Να διδαχθεί η εισαγωγή «Πίεση και Δύναμη
δύο διαφορετικές έννοιες» |
Πίεση Δύναμη και Επιφάνεια: | 7 |
4.1 Πίεση | Να διδαχθεί (εκτός του παράδειγμα της
εικόνας 4.4 για τη διείσδυση της πινέζας) |
Σενάριο για την πίεση: Ερευνητική διαδικασία | |
4.2 Υδροστατική | Να διδαχθεί | Υδροστατική Πίεση | |
πίεση | http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor- | ||
8521-1615 | |||
Μανόμετρο και Υδροστατική πίεση:
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor- 8521-1631 |
|||
4.3 | Να διδαχθεί | Βίντεο για την Ατμοσφαιρική – Υδροστατική πίεση
http://photodentro.edu.gr/v/item/video/8522/963 Βίντεο για την Ατμοσφαιρική – http://photodentro.edu.gr/v/item/video/8522/910 |
|
Ατμοσφαιρική | Να μην διδαχθεί η υποενότητα «Πως | ||
πίεση | υπολογίζουμε την ατμοσφαιρική πίεση». | ||
4.4 Μετάδοση | Να διδαχθεί | Προσομοίωση, Αρχή του Pascal
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor- 8521-1678 |
|
των πιέσεων στα
ρευστά. Αρχή του Πασκάλ |
|||
4.5 ΄Ανωση – | Να διδαχθεί | Ψηφιακό σενάριο για την Άνωση:
http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro- aggregatedcontent-8526-8348 |
|
Αρχή του | |||
Αρχιμήδη | |||
4.6 Πλεύση | Να μη διδαχθεί |
23
Από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας βίντεο πειράματος:
http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44- 52/videoskopimena-peiramata/fysiki Πίεση (κουίζ) : http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-lor- 8521-1602 ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. ΟΧΙ οι ασκήσεις 1,6, 7, 8, 9. ΟΧΙ, οι ερωτήσεις 5, 6, 8, 9, 11, 13 |
|||
Κεφ. 5 ΕΝΕΡΓΕΙΑ | 5 | ||
Ενέργεια: Μια
θεμελιώδης έννοια της φυσικής |
Να διδαχθεί | Ενέργεια μορφές και μετατροπές:
https://phet.colorado.edu/sims/html/energy-forms-and- changes/latest/energy-forms-and-changes_el.html |
|
5.1 ΄Εργο και
Ενέργεια |
Να διδαχθεί η 3η παράγραφος «Σήμερα, με
την έννοια του έργου … από εσένα στα βιβλία». Να διδαχθεί: ΄Εργο δύναμης, από τι εξαρτάται το έργο μιας δύναμης, μονάδες έργου, περιπτώσεις έργου Σημ. Ο χρόνος μελέτης να αφιερωθεί σε εισαγωγικές εφαρμογές όπου η δύναμη και η μετατόπιση είναι συγγραμμικές. |
Έργο σταθερής δύναμης
https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=vi ew&id=574&Itemid=32&catid=21 |
|
5.2 Δυναμική –
Κινητική |
Να διδαχθεί | Βαρυτική δυναμική ενέργεια |
24
ενέργεια. Δύο
βασικές μορφές ενέργειας. |
https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=vi
ew&id=577&Itemid=32&catid=21 Ελαστική δυναμική ενέργεια: https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=vi ew&id=578&Itemid=32&catid=21 Κινητική ενέργεια: https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=vi ew&id=575&Itemid=32&catid=21 |
||
5.3 Η μηχανική | Να διδαχθεί η εισαγωγή και η υποενότητα
«Διατήρηση της μηχανικής ενέργειας» |
Διατήρηση της μηχανικής ενέργειας: | |
ενέργεια και η | |||
διατήρησή της. | |||
5.4 Μορφές και | Να διδαχθεί | Ενεργειακό πάρκο – stake
https://phet.colorado.edu/sims/html/energy-skate-park- basics/latest/energy-skate-park-basics_el.html |
|
μετατροπές | Να μη διδαχθεί η υποενότητα «Θεμελιώδεις | ||
ενέργειας | μορφές ενέργειας» και «Μετατροπές
ενέργειας» |
||
5.5 Διατήρηση | Να διδαχθεί (περιληπτικά ενσωματώνοντάς
τη στην 5.4 παραγρ.) |
Διατήρηση της μηχανικής ενέργειας
https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=vi ew&id=581&Itemid=32&catid=21 |
|
της ενέργειας | |||
5.6 Πηγές | Να μη διδαχθεί | ||
ενέργειας | |||
5.7 Απόδοση | Να μη διδαχθεί | ||
μιας μηχανής | |||
5.8 Ισχύς | Να μη διδαχθεί | ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία
αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. ΟΧΙ οι ερωτήσεις 4ii, 7, 8, 9, 10, 16, 17 ΟΧΙ οι ασκήσεις 12γ, 13γ, 16, 17. |
25
ΦΥΣΙΚΗ Γ΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ + ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Θα χρησιμοποιηθούν τα βιβλία:
Φυσική Γ΄ Γυμνασίου, των Ν. Αντωνίου, Π. Δημητριάδη, κ.ά., ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ. http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/pdf/8547/858/21-0156-02_Fysiki_G-Gymnasiou_Vivlio- Mathiti/
Φυσική Γ΄ Γυμνασίου, Εργαστηριακός οδηγός (νέο) των Ν. Αντωνίου, Π. Δημητριάδη, κ.ά.
2015, ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ.
http://ekfe.eyr.sch.gr/erg_odhgoi/erg_od_fys_g_gym.pdf
Φυσική Γ’ Γυμνασίου, Τετράδιο εργασιών, ΠΙ: http://www.pi- schools.gr/books/gymnasio/fysiki_c/ergasion/7-40.pdf
Φυσική Γ’ Γυμνασίου, ΒΙΒΛΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ, ΠΙ: http://www.pi-
schools.gr/books/gymnasio/fysiki_c/kath/1-6.pdf
Διδακτέα ύλη (Περιεχόμενο – Διαχείριση και ενδεικτικός προγραμματισμός)
Σύνολο ελάχιστων προβλεπόμενων ωρών πενήντα (50)
Σημείωση: Πέραν των αφαιρούμενων ασκήσεων, οι εκπαιδευτικοί επιλέγουν ερωτήσεις και ασκήσεις, όσες κρίνουν σκόπιμο, ανάλογα με τις ανάγκες του μαθήματος. Η χρήση των ΤΠΕ, όπου είναι αναγκαία, ας χρησιμοποιείται για την υποβοήθηση της διδασκαλίας. Η εργαστηριακή άσκηση όμως είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών. Τα οικεία ΕΚΦΕ συνδράμουν προς την κατεύθυνση αυτή.
27
Διδακτική ενότητα | Συνιστώμενες διδακτικές πρακτικές / Παρατηρήσεις | Προτεινόμενο
ς αριθμός διδακτικών ωρών |
|||
ΚΕΦ 1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ | 8 | ||||
ΦΟΡΤΙΟ | |||||
Από το κεχριμπάρι στον υπολογιστή | Να διδαχθεί | ||||
1.1 Γνωριμία με την ηλεκτρική δύναμη | Να διδαχθεί | ||||
1.2 Το ηλεκτρικό φορτίο | Να διδαχθεί | ||||
Δομή του ατόμου | |||||
1.3 Το ηλεκτρικό φορτίο στο εσωτερικό | Να διδαχθεί | ||||
του ατόμου | |||||
1.4 Τρόποι ηλέκτρισης | και | η Να διδαχθεί | |||
μικροσκοπική ερμηνεία | Να μη διδαχθεί η υποενότητα | ||||
«ηλέκτριση με επαγωγή»
«ηλέκτριση μονωτών με επαγωγή» |
|||||
Μπαλόνια και στατικός ηλεκτρισμός
https://phet.colorado.edu/el/simulation/balloons-and-static-electricity Στατικός ηλεκτρισμός https://phet.colorado.edu/el/simulation/john-travoltage Ηλέκτριση με τριβή http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=167&Itemid=32&c atid=20 Ηλέκτριση με επαφή http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=75&Itemid=32&ca tid=20 Βίντεο από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας (φόρτιση με τριβή και επαφή) http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44-52/videoskopimena-peiramata/fysiki |
|||||
1.5 Νόμος του Κουλόμπ | Να διδαχθεί ποιοτικά χωρίς ασκήσεις που να στηρίζονται στη μαθηματική σχέση | ||||
28
Νόμος του Coulomb
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/1649 Να μη διδαχθεί η υποενότητα «΄Ελξη μεταξύ φορτισμένου και ουδέτερου αγωγού». |
||
1.6 Το ηλεκτρικό πεδίο | Να μη διδαχθεί
Κύκλωμα μπαταρίας με αντιστάτη: https://phet.colorado.edu/el/simulation/legacy/battery-resistor-circuit |
|
Ερωτήσεις και Ασκήσεις
ΟΧΙ ερωτήσεις – ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. Να μην γίνουν οι ασκήσεις 1 και 3. Η άσκηση 2 να διδαχθεί ανάλογα με τις δυνατότητες των μαθητών. Να μην γίνουν οι ερωτήσεις: 11γ, 14, 15, 19, 20, 21, 26, 27, 28. Εργαστηριακή δραστηριότητα Εργαστηριακή Άσκηση 1, «Ηλεκτρικές αλληλεπιδράσεις». Να γίνει αναφορά στην έννοια του ηλεκτρικού πεδίου. Ένταση και Δυναμικό Ηλεκτρικού Πεδίου: https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=556&Itemid=32& catid=20 |
||
ΚΕΦ. 2. ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ | 16 | |
Ηλεκτρικό ρεύμα και σύγχρονος Να διδαχθεί
πολιτισμός |
||
2.1 Το ηλεκτρικό ρεύμα | Να διδαχθεί | |
Ένταση και φορά του ηλεκτρικού ρεύματος
https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=595&Itemid=63 |
||
2.2 Ηλεκτρικό κύκλωμα | Να διδαχθεί | |
Να μη διδαχθεί η υποενότητα «Η διαφορά δυναμικού στο ηλεκτρικό κύκλωμα», αλλά να
δοθεί η ποιοτική προσέγγιση της έννοιας της διαφ. δυναμικού. Να μην διδαχθούν οι παράγραφοι «Ταχύτητα των ηλεκτρονίων στο ηλεκτρικό κύκλωμα». «Προέλευση των ηλεκτρονίων σ’ ένα κύκλωμα». |
29
Να διδαχθεί η σχηματική αναπαράσταση ηλεκτρικού κυκλώματος «εικόνα 2.23» | ||
2.3 Ηλεκτρικά δίπολα | Να διδαχθούν η εισαγωγή και οι υποενότητες: | |
«Αντίσταση του διπόλου»
«Νόμος του Ωμ» https://phet.colorado.edu/sims/html/ohms-law/latest/ohms-law_el.html |
||
Να μη διδαχθεί το τμήμα που αρχίζει με τη φράση «ισχύει ο νόμος του Ωμ για κάθε ηλεκτρικό δίπολο;» ως το τέλος της υποενότητας.
Να μη διδαχθούν: |
||
«Νόμος του Ωμ και μικρόκοσμος»
«Μικροσκοπική ερμηνεία της αντίστασης ενός μεταλλικού αγωγού» |
||
Νόμος του Ωμ:
http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=21&Itemid=32&ca tid=18 http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=184&Itemid=32&c atid=18 Σημ.: Να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στο νόμο του Ohm, μέσω των εργαστηριακών ασκήσεων. |
||
2.4 Παράγοντες από τους οποίους | Να μη διδαχθεί
(θα εξετασθεί στην β΄ Λυκείου). |
|
εξαρτάται η αντίσταση ενός αγωγού | ||
2.5 Εφαρμογές αρχών διατήρησης στη | Να διδαχθούν οι υποενότητες: | |
μελέτη απλών ηλεκτρικών κυκλωμάτων | «Σύνδεση αντιστατών» | |
«Σύνδεση δύο αντιστατών σε σειρά»
«Παράλληλη σύνδεση αντιστατών» |
||
Σημ.: Να δοθεί έμφαση στην έννοια της ισοδύναμης αντίστασης και να υποβαθμιστεί η
διαδικασία απόδειξης των σχ. 2.19 και 2.22. Επίσης προτείνεται η εντατική χρήση των εργαστηριακών δραστηριοτήτων και όπου δεν είναι εφικτό να γίνει αναζήτηση σε γνωστά links. Μελέτη κυκλωμάων https://phet.colorado.edu/el/simulation/legacy/circuit-construction-kit-dc Σύνδεση αντιστάσεων σε σειρά και παράλληλα |
30
http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=258&Itemid=32&c
atid=18 |
||
Ερωτήσεις – Ασκήσεις:
ΟΧΙ ερωτήσεις – ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. Να μην διδαχθούν ασκήσεις που περιλαμβάνουν σύνθετα ηλεκτρικά κυκλώματα, όπως η 10 (μέχρι δύο αντιστάτες). ΟΧΙ στις ερωτήσεις 2,7,9 ΟΧΙ στις ασκήσεις 3,6,7,8 Εργαστηριακή δραστηριότητα Να γίνουν οι εργαστηριακές ασκήσεις 2 (Ν. Ohm), 4, 5 (Σύνδεση αντιστατών) , 6 (Διακοπή και βραχυκύκλωμα). Βίντεο πειραμάτων από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας: http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44-52/videoskopimena-peiramata/fysiki Προτείνεται η μελέτη της συνδεσμολογίας αντιστατών να πραγματοποιηθεί μέσω των πειραματικών δραστηριοτήτων. |
||
ΚΕΦ. 3. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ | 6 | |
Ηλεκτρική ενέργεια και σύγχρονη ζωή | Να διδαχθεί | |
3.1 Θερμικά αποτελέσματα του Να διδαχθεί η υποενότητα «Κάθε συσκευή από την οποία διέρχεται ηλεκτρικό ρεύμα | ||
ηλεκτρικού ρεύματος θερμαίνεται»
Να μη διδαχθούν οι υποενότητες: |
||
«Πειραματική μελέτη φαινομένου Τζάουλ»
«Νόμος του Τζάουλ» «Ερμηνεία του φαινομένου Τζάουλ» |
||
Να διδαχθεί η υποενότητα «Εφαρμογές του φαινομένου Τζάουλ»
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/1698 https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=599&Itemid=1 |
31
3.2 Χημικά αποτελέσματα | του Να μη διδαχθεί | ||
Ηλεκτρικού ρεύματος | |||
3.3. Μαγνητικά | αποτελέσματα Να διδαχθεί | ||
ηλεκτρικού ρεύματος | Να διδαχθούν οι υποενότητες: «εισαγωγή», «Ηλεκτρισμός και μαγνητισμός», Το πείραμα
του Ερστεντ», «Ο ηλεκτρομαγνήτης», «Το μαγνητικό πεδίο ασκεί δυνάμεις στους ρευματοφόρους αγωγούς». |
||
Σημ.: Θεωρείται σκόπιμη η διδασκαλία αυτής της παραγράφου, αφού ο | |||
ηλεκτρομαγνητισμός έχει αφαιρεθεί από την ύλη της β΄ Λυκείου.
Μαγνητικό πεδίο ραβδόμορφου μαγνήτη http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=303&Itemid=32&c atid=20 Μαγνητικό πεδίο, ηλεκτρομαγνήτες https://phet.colorado.edu/el/simulation/legacy/magnets-and-electromagnets Κατασκευή ηλεκτρομαγνήτη http://photodentro.edu.gr/v/item/video/8522/968 Μαγνήτης και ηλεκτρικό κύκλωμα http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8577 Ηλεκτρικό κουδούνι http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8572 Κινητήρας συνεχούς ρεύματος http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8581 Βίντεο του πειράματος του Oersted από το ΕΚΦΕ Καρδίτσας http://ekfe.kar.sch.gr/index.php/2014-04-07-22-44-52/videoskopimena-peiramata/fysiki |
|||
3.4 Ηλεκτρική και μηχανική ενέργεια | Να μη διδαχθεί | ||
3.5 Βιολογικά αποτελέσματα του | Να μη διδαχθεί | ||
ηλεκτρικού ρεύματος | |||
3.6 Ενέργεια και ισχύς του ηλεκτρικού | Να διδαχθεί
Οικιακές συσκευές, ισχύς, ενέργεια |
||
ρεύματος | |||
Ερωτήσεις – Ασκήσεις | |||
32
ΟΧΙ ερωτήσεις – ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που
αφαιρέθηκε. ΟΧΙ Ερωτήσεις: 1, 2, 4, 5 ΟΧΙ Ασκήσεις: 4, 5, 6, 10 |
||
ΚΕΦ. 4 ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ | 3 | |
ΠΕΡΙΟΔΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ | Να μη διδαχθεί | |
4.1 Ταλαντώσεις | Να μη διδαχθεί. Μέσω παραδειγμάτων να εξηγηθεί τι είναι ταλάντωση. | |
4.2 Μεγέθη που χαρακτηρίζουν μια ταλάντωση | Να διδαχθεί η υποενότητα
«Για να περιγράψουμε μια ταλάντωση … έως …και πλάτος της ταλάντωσης». Περίοδος ταλάντωσης εκκρεμούς http://photodentro.edu.gr/lor/handle/8521/10400 Κίνηση απλού εκκρεμούς http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/1665 Εργαστηριακή δραστηριότητα. Εργαστηριακή Άσκηση (7), «Πειραματικός έλεγχος των νόμων του Απλού εκκρεμούς». Ερωτήσεις -Ασκήσεις ΟΧΙ ερωτήσεις – ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. ΟΧΙ Ερωτήσεις: 1β, 3γ, 4, 6, 8,9 |
|
ΚΕΦ 5. ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΚΥΜΑΤΑ | 8 | |
Η ενέργεια ταξιδεύει | Να διδαχθεί | |
5.1 Μηχανικά κύματα | Να διδαχθεί
Διαμήκη και Στάσιμα κύματα https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=87&Itemid=63 |
|
5.2 Κύμα και ενέργεια | Να διδαχθεί
Εισαγωγή στην έννοια κύμα https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=520&Itemid=63 Εισαγωγή στα κύματα |
33
https://phet.colorado.edu/sims/html/waves-intro/latest/waves-intro_el.html | ||
5.3 Χαρακτηριστικά μεγέθη του | Να διδαχθεί η πρώτη υποενότητα μέχρι την εξίσωση u = λf , χωρίς την απόδειξη. | |
κύματος | Να μη διδαχθούν οι υποενότητες: | |
«Κυματικά φαινόμενα: Ανάκλαση και διάθλαση των μηχανικών κυμάτων»
«Ανάκλαση» «Διαθλάση» |
||
Σημ. α) Θα διδαχθούν αναλυτικά στην Γ’ Λυκείου.
β) οι έννοιες ανάκλαση και διάθλαση θα παρουσιαστούν στο κεφ. για το φως. Κύμα σε χορδή |
||
ΚΕΦ. 5.4. ΗΧΟΣ | Να διδαχθεί | |
Σημ.: Οδηγία για την ανάγνωση των εικόνων 5.10 και 5.15. «Παρουσιάζουν την αλλαγή
της τιμής της ατμοσφαιρικής πίεσης λόγω της διάδοσης του ηχητικού κύματος. Η τιμή της πίεσης αλλάζει γύρω από την κανονική τιμή της ατμοσφαιρικής πίεσης». Ηχητικά κύματα https://phet.colorado.edu/el/simulation/legacy/sound Βίντεο για τη διάδοση των κυμάτων: http://photodentro.edu.gr/video/r/8522/227 |
||
5.5 Υποκειμενικά χαρακτηριστικά του | Να διδαχθεί | |
ήχου | Ένα πολύ ενδιαφέρον σενάριο για τον Ήχο
https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=391&Itemid=63 Μέτρηση ταχύτητας του ήχου |
|
Ερωτήσεις – Ασκήσεις
ΟΧΙ ερωτήσεις – ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. ΟΧΙ Ερωτήσεις: 12, 13 |
||
ΚΕΦ. 6. ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΔΟΣΗ ΦΩΤΟΣ | 2 |
34
Φως: από τη μυθολογία στην | Να διδαχθεί | |
τεχνολογία | Έγχρωμη όραση | |
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/10766 | ||
6.1 Όραση και ενέργεια | Να διδαχθεί | |
Το ανθρώπινο μάτι | ||
6.2 Διάδοση του φωτός | Να διδαχθεί | |
Να μη διδαχθεί η υποενότητα «Αρχή του ελαχίστου χρόνου».
Το φως ταξιδεύει http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3496 Σκιά – παρασκιά και έκλειψη του Ηλίου https://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=156&Itemid=63 |
||
Ερωτήσεις Ασκήσεις | ||
ΟΧΙ ερωτήσεις – ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που
αφαιρέθηκε. |
||
ΚΕΦ. 7. ΑΝΑΚΛΑΣΗ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ | 3 | |
7.1 Ανάκλαση του φωτός | Να διδαχθεί | |
Να μη διδαχθεί το ένθετο: « Ανάκλαση και αρχή του ελαχίστου χρόνου» | ||
7.2 Εικόνες σε καθρέφτες | Να διδαχθεί | |
Να μη διδαχθούν οι υποενότητες: | ||
«Καμπύλοι καθρέφτες» | ||
«Σφαιρικοί καθρέφτες» | ||
«οπτικό πεδίο» | ||
Διάχυση και Ανάκλαση:
http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=229&Itemid=32&c atid=17 Ανάκλαση και Διάθλαση |
35
http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=79&Itemid=32&ca
tid=17 |
||
7.3 Προσδιορισμός ειδώλου σε κοίλους | Να μη διδαχθεί | |
και κυρτούς καθρέφτες | ||
Ερωτήσεις και Ασκήσεις
ΟΧΙ ερωτήσεις – ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. ΟΧΙ Ερωτήσεις: 1, 4 ΟΧΙ Ασκήσεις: 2, 3, 4 |
||
ΚΕΦ. 8. ΔΙΑΘΛΑΣΗ ΦΩΤΟΣ | 3 | |
Διάθλαση του φωτός | Να διδαχθεί | |
8.1 Το φως μέσα στην ύλη: Διάθλαση | Να διδαχθεί | |
Να μην διδαχθούν οι υποενότητες: | ||
«Διάθλαση και αρχή του ελαχίστου χρόνου»
«Νόμος της διάθλασης – Snell» |
||
http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=79&Itemid=32&ca | ||
tid=17 | ||
https://phet.colorado.edu/el/simulation/bending-light | ||
8.2 Εφαρμογές της διάθλασης του | Να μη διδαχθεί | |
φωτός | ||
8.3 Ανάλυση του φωτός | Να διδαχθεί μόνο η υποενότητα «Ανάλυση λευκού φωτός». | |
8.4 Το χρώμα | Να μη διδαχθεί | |
Ερωτήσεις – Ασκήσεις
ΟΧΙ ερωτήσεις – ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. |
||
ΚΕΦ. 9 ΦΑΚΟΙ ΚΑΙ ΟΠΤΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ | Να μη διδαχθεί | 2 |
Φακοί: Η όρασή μας στον μικρόκοσμο | Να μη διδαχθεί | |
και τον μεγάκοσμο | ||
9.1 Συγκλίνοντες και αποκλίνοντες Να διδαχθεί. | ||
φακοί Λεπτοί φακοί – κάτοπτρα |
36
http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=155&Itemid=32&c
atid=17 Γεωμετρική οπτική https://phet.colorado.edu/sims/geometric-optics/geometric-optics_el.html |
||
9.2 Είδωλα φακών | Να μη διδαχθεί | |
9.3 Οπτικά όργανα και το μάτι | Να μη διδαχθεί | |
Λεπτοί φακοί και κάτοπτρα
http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=155&Itemid=32&c atid=17 Οπτικά όργανα και το μάτι https://phet.colorado.edu/sims/geometric-optics/geometric-optics_el.html |
||
Κεφ. 10 Ο Ατομικός Πυρήνας | Να μη διδαχθεί | |
Κεφ. 11 Πυρηνικές αντιδράσεις | Να μη διδαχθεί |
Tag:Γ' Λυκείου, Υλη, φυσική